Palyatif Bakım Nedir?
Palyatif Bakım; hastanın ve ailesinin yaşamı tehdit eden sorunlarla karşılaştığında, ağrının ve diğer fiziksel, psikososyal, manevi ve spritüel(ruhani) problemlerin erken dönemde belirlenmesi, değerlendirilmesi ve tedavi edilmesiyle hastanın acı çekmesi önlenerek hasta ve ailesinin yaşam kalitesini yükselten bir yaklaşımdır. Palyatif Bakım sadece ölüm anına yaklaşırken değil hastalığın teşhisi konduğu andan başlayıp ölüm sonrası yas sürecini de kapsamaktadır.
Tarihçe:
Palyatif Bakım ilk defa 1970’ler de ortaya atılan daha sonra Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) üzerine eğildiği çok yeni bir bakım kavramıdır. Özellikle 2000’lerde ülkemizde önem kazanarak yaygınlaşmaktadır. Muğla Menteşe Devlet Hastanesi Palyatif Bakım Merkezimiz 17.08.2020 Tarihinde Sağlık Bakanlığının onayı ile 15 yatakla hizmete girmiştir.
Fiziksel Özellikler:
Palyatif Bakım Merkezimiz 1 Muayene odası, 1 Çok Amaçlı oda, 1 Meşguliyet odası ve 15 yataklı hasta odasından oluşmaktadır. Hasta odaları tek kişilik olup odalarda tuvalet ve banyo mevcuttur. Hasta yakınlarının rahatı düşünülerek dinlenebilecekleri refakatçi koltuğu ve yemek yiyebilecekleri masa ve sandalyeler yerleştirilmiştir. Odalarda TV, Telefon ve 24 saat sıcak su imkânı vardır.
Ayrıca hasta ve hasta yakınlarımız için ortak paylaşımlarda bulunabilecekleri ve özel günlerde aktivite yapabilecekleri TV, Kitaplık, Oturma Alanı vb. düzenlenmiş "MEŞGULİYET ODASI" bulunmaktadır. 1 adet "ÇOK AMAÇLI ODA" bulunmakta olup hasta yakınlarının kullanabileceği mikrodalga, çamaşır makinası, çamaşır kurutma makinası, vb. cihazlar bulunmaktadır.
Psikolog, Diyetisyen, Fizyoterapist birimleri ile hasta ve yakınları ile hastalık sürecindeki durumlarının değerlendirilmesi ve destek vermesi amacıyla “GÖRÜŞME ODASI” bulunmaktadır.
Hasta ve yakınlarının çay, kahve gibi içecek ihtiyaçlarını gidermeleri amacıyla “ÇOK AMAÇLI ODA” bulunmaktadır.
Yatış Kriterleri:
1. Oral alımı bozulmuş, NRS 2002 (Nutritional Risk Screening 2002) beslenme skoru ≥ 3 olan, son 6 ay içerisinde % 10’dan fazla kilo kaybı olan, hiç oral alamadığı için enteral ya da parenteral beslenme desteğine ihtiyaç duyan malnutrisyonlu hastalar
2. Geriatrik Sendromlar: Düşme, inkontinans, ihmal ve kötüye kullanım vb hastalar
3. Kronik nörolojik hastalığı olup (Hipoksikiskemikensefalopati, İnme, Parkinson hastalığı, Demans, Amiyotrofiklateral skleroz, Multipl Skleroz vb) klinik tablosunda akut değişikliği olan ateş, beslenme bozukluğu, dekübit (yatak yarası), idrar yolu enfeksiyonlar, pnomoni, öz bakımlarında azalma vb hastalar
4. Tükenme Sendromu' na girmiş son dönem CA (kanser) hastaları
5. Medikal tedaviye rağmen Ağrı Tanımlama Skalası (Yüz Skalası) ≥ 6 olan, ağrıya bağlı uyku düzeni bozulan, istirahatte dahi ağrısı devam eden hastalar
6. Yatağa bağımlı, fiziksel ve emosyonel semptomların kontrol edilmesinde güçlük yaşanan, başkasının desteğine ihtiyacı olan hastalar, başka bir servis/ branş hekiminin talebi üzerine (konsültasyon) değerlendirmesi istenen hastalar, aile hekiminin yönlendirdiği yada direk kendilerinin başvurduğu hastalar; palyatif bakım sorumlu hekimi tarafından değerlendirilir. Yatırılarak bakım verilmesinin, kişiye veya ailesine yararlı olacağına karar verilen hastaların yatışı sağlanır.
7. Post Covid sonrası hastalar
Hizmetler:
-Medikal Tedavi
-Yaşam Fonksiyonlarının Takibi
-Beslenmenin Düzenlenmesi
-Bası yaralarının bakımı, takibi
-Pozisyon verme
-Kişisel bakımların günlük ve haftalık programlarla düzenlenerek yapılması
-Yatak içi egzersizlerin yapılması
-Trakeostomi, PEG bakımı
-Homevent hasta takibi
EĞİTİMLER:
Hasta yakını ya da bakıcılarına teorik ya da pratik bakım eğitiminin verilmesiyle hastanın evde bakımının nasıl yapılacağı uygulamalı olarak hasta yakınlarına öğretilmektedir.
Eğitim, hastanın durumuna göre şunları içermektedir:
-Hijyen eğitimi (Genel vücut bakımı, yatak çarşaflarının değişimi, ağız bakımı, perine bakımı, vb.)
-Aspirasyon eğitimi (Ağız, burun ve derin trakeal aspirasyon)
-Beslenme eğitimi
-NG (nazogastrik sonda) eğitimi (NG (nazogastrik sonda) ile beslenme ve bakımı)
-PEG(Perkütan Endoskopik Gastrostomi) eğitimi (PEG (Perkütan Endoskopik Gastrostomi) ile beslenme ve bakımı)
-Kronik hastalığına bağlı medikal tedavinin evde devamının eğitimi
-Hastalarda bası yaralarının oluşmaması için pozisyon eğitiminin verilmesi (2 saatte bir )
-Yara Bakımı eğitimi
-Fiziksel egzersiz eğitimi
-Kan Şekeri takibi eğitimi
-İnsülin Uygulama eğitimi
-Trakeotomi bakımı eğitimi
-Home- ventilatöre (ev tipi ventilatör) bağlı olan hastaların takibinin eğitimi
Menteşe Devlet Hastanesi Palyatif Servisi Ekibi olarak Deneyimli, Güler yüzlü, Hasta haklarına saygılı kadrolarımızla; temel amacımız, servisimize kabul edilen hastaları evde bakıma en iyi şekilde hazırlamak ve yatış süresince memnuniyet oranını en yüksek seviyede tutmaktır.